Święty Mikołaj

06.12.2021

Współczesna postać św. Mikołaja, którą w grudniu widzimy w mediach, na ulicy i wszelkich świątecznych gadżetach różni się zdecydowanie od tradycyjnego (historycznego!) wizerunku Świętego Biskupa, którego liturgiczne wspomnienie obchodzimy 6 grudnia. Dziś św. Mikołaj kojarzony jest z zaprzęgiem reniferów, grupą elfów i Laponią, gdzie ma zamieszkiwać. Kim jednak był ten człowiek, którego współcześnie określamy mianem Świętego i którego grób w Bari, w południowej części Włoch, stał się celem pielgrzymek dla tysięcy chrześcijan z całego świata?

Mikołaj urodził się w greckim mieście Patras ok. 270 r. w zamożnej rodzinie i od dziecka cechowała go wielka pobożność i wrażliwość na ludzką niedolę. Po śmierci swoich rodziców, kierując się w sercu miłością bliźniego, postanowił podzielić się swoim znacznym majątkiem z potrzebującymi, dzięki czemu umożliwił jak choćby zamążpójście trzem córkom zubożałego szlachcica, podrzucając im po kryjomu odpowiednią sumę pieniędzy. Przez swoją posługę duszpasterską jako biskup Miry (obecnie Demre w południowej Turcji) szybko zyskał szacunek i uznanie wśród wiernych. Przez całe swoje życie troszczył się o ich potrzeby materialne, a jego żarliwa modlitwa przyczyniała się dokonania wielu cudów – gotów był prosić o ułaskawienie wiernych samego cesarza Konstantyna I Wielki, podobno dokonał także wskrzeszenia trzech ludzi, którzy zostali zamordowani w złości przez hotelarza za to, że nie mogli mu zapłacić należności. Po długich latach pobożnej działalności w Kościele, w wieku około 80 lat, Mikołaj zmarł – 6 grudnia, dlatego też tego dnia obchodzimy jego święto.

W XIII wieku pojawił się zwyczaj rozdawania w szkołach pod patronatem Świętego stypendiów i zapomóg. W Polsce Święty Mikołaj przyzywany jest przez ludzi wielu zawodów: bednarzy, cukierników, flisaków, jeńców, kupców, marynarzy, młynarzy, notariuszy, piekarzy, rybaków, sędziów i żeglarzy. O jego wstawiennictwo proszą również więźniowie, studenci, turyści i pielgrzymi. W ikonografii (tej historycznej, religijnej) święty przedstawiany jest w stroju biskupa rytu łacińskiego lub greckiego. Jego atrybutami są m. in.: anioł z mitrą, chleb, troje dzieci w drewnianym naczyniu (cebrzyku), trzy jabłka, pastorał, księga, kotwica, okręt, worek prezentów.